EnglishНа русском

Переглянути у форматі pdf

ІНТЕЛЕКТУАЛЬНИЙ КАПІТАЛ В НЕОКЛАСИЧНІЙ ТЕОРІЇ МОДЕЛЕЙ ЕКОНОМІЧНОГО ЗРОСТАННЯ
Ю. П. Тадеєв, М. В. Шкробот

DOI: 10.32702/2307-2105-2020.11.104

УДК: 330.322.011.2

Ю. П. Тадеєв, М. В. Шкробот

ІНТЕЛЕКТУАЛЬНИЙ КАПІТАЛ В НЕОКЛАСИЧНІЙ ТЕОРІЇ МОДЕЛЕЙ ЕКОНОМІЧНОГО ЗРОСТАННЯ

Анотація

Метою цього дослідження є аналіз екзогенних та ендогенних чинників економічного зростання в неокласичній теорії та визначення сучасної ролі інтелектуального капіталу серед них. Для цього аналізуються неокласичні моделі економічного зростання, виділяються екзогенні й ендогенні чинники цих моделей, а також сектор економіки, який ці моделі описують. Встановлено, що аналізовані моделі економічного зростання як екзогенний чинник передбачають переважно технічний прогрес, а серед ендогенних виділяють людський капітал, працю та капітал знань. Частина дослідників передбачають, що економіка працює лише в одному, виробничому секторі, та виготовляє один товар. Інші дослідження, що є більш спеціалізованими, виділяють два та, іноді, більше секторів. Односекторні моделі економічного зростання розглядають економічну систему як єдине ціле, тобто економіка виготовляє універсальний продукт, що може споживатися або інвестуватися. У моделях економічного зростання з двома та більше секторами один сектор майже завжди відповідає виробничому сектору односекторних моделей, а інші сектори відповідає тим чинникам, які, на думку авторів моделі, найбільше впливають на економічний розвиток. При цьому, людський капітал має провідне значення при розділенні економіки за секторами. Проте, в більш широкому огляді, людський капітал є частиною інтелектуального капіталу. З позицій теорії економічного зростання, інтелектуальний капітал розглядається в трьох проявах: технологічний інтелектуальний капітал, що на основі новітніх технологій, нових технологічних проектів дає можливість підвищити продуктивність існуючого фізичного капіталу; людський інтелектуальний капітал, що на основі нових професійних навичок, передового досвіду, комп’ютерних знань дає можливість підвищити продуктивність існуючого людського капіталу; організаційний інтелектуальний капітал, що на основі реклами, нової організації виробництва, співпраці з споживачами виробленої продукції дає можливість підвищити попит на продукцію існуючого виробництва. Пропонується вплив інтелектуального капіталу на економічне зростання розглядати в розрізі двох секторів: традиційного та інноваційного. Кожен з цих секторів має формуватися на основі відповідного капіталу: традиційний – виробничого, інноваційний – інтелектуального.

Ключові слова: неокласична теорія; економічне зростання; неокласичні моделі економічного зростання; односекторні моделі; багатосекторні моделі; інтелектуальний капітал.

Література

1. Inada K. On a Two-Sector Model of Economic Growth: Comments and a Generalization / K. Inada // Review of Economic Studies. – 1963. – Т. 30. – Вип. 2. – С. 119–127. – Режим доступу: https://doi.org/10.2307/2295809. – Дата звернення: 03.07.2019.
2. Барро Д. Экономический рост / Д. Барро. – Москва: БИНОМ. Лаборатория знаний, 2010. – 824 с.
3. Barro R. J. Economic growth in a cross section of countries / R. J. Barro // The quarterly journal of economics. – 1991. – Т. 106. – Вип. 2. – С. 407–443. – Режим доступу: https://www.nber.org/papers/w3120.pdf. – Дата звернення: 03.07.2019.
4. Exogenous Growth [Електронний ресурс] // Investopedia. – 2018. – Режим доступу: https://www.investopedia.com/terms/e/exogenous-growth.asp. – Дата звернення: 14.01.2019.
5. Chirwa T. G. Exogenous and Endogenous Growth Models: a Critical Review / T. G. Chirwa, N. M. Odhiambo // Comparative Economic Research. – 2018. – Т. 21. – Вип. 4. – С. 63–84.
6. Palmer G. A Biophysical Perspective of IPCC Integrated Energy Modelling [Електронний ресурс] / G. Palmer // Energies. – 2018. – Т. 11. – Вип. 4: 839. – Режим доступу: https://doi.org/10.3390/en11040839. – Дата звернення: 03.07.2019.
7. Domar E. Capital Expansion, Rate of Growth and Employment / E. Domar // Econometrica. – 1946. – Т. 14. – № 2. – С. 137–147.
8. Фишер C. Экономика / Стенли Фишер, Рудигер Дорнбуш, Ричард Шмалензи. Пер. с англ. – М.: Дело, 1997. – 864 с.
9. Solow R. M. Neoclassical growth with fixed factor proportions / R. M. Solow et al. // The Review of Economic Studies. – 1966. – Т. 33. – №. 2. – С. 79–115.
10. Suzuki T. Corruption, interest rates and business cycles: comparison of emerging economies / T. Suzuki // Economic Change and Restructuring. – 2018. – Т. 51. – Вип. 4. – С. 303–316.
11. Історія економічної думки: навч. посіб. / Л. Я. Корнійчук, Н. О. Тамаренко та ін. – К.: «Фенікс», 1996. – 416 с.
12. Romer P. Endogenous Technological Change [Електронний ресурс] / P. Romer. – University of Chicago: Chicago, IL, USA, 1990. – Режим доступу: https://www.nber.org/papers/w3210.pdf. – Дата звернення: 03.07.2019.
13. Buonanno P. Endogenous induced technical change and the costs of Kyoto / P. Buonanno, C. Carraro, M. Galeotti // Resour. Energy Econ. – 2003. – Вип. 25. – С. 11–34.
14. Wadho W. Government size and economic growth in an endogenous growth model with rent‐seeking / W. Wadho, U. Ayaz // Economics & Politics. – 2018. – Т. 30. – Вип. 1. – С. 151–179.
15. Lewis W. A. Economic Development with Unlimited Supplies of Labour / W. A. Lewis // The Manchester School. – 1954. – С. 400-449. – Режим доступу: http://faculty.smu.edu/tosang/pdf/Lewis_1954.pdf. – Дата звернення: 03.07.2019.
16. Ngai L. R. Structural change in a multisector model of growth / L. R. Ngai, C. A. Pissarides // American economic review. – 2007. – Т. 97. – Вип. 1. – С. 429–443. – Режим доступу: http://personal.lse.ac.uk/ngai/np.pdf. – Дата звернення: 03.07.2019.
17. Беседін В.Ф. Методи і моделі декомпозиції економічного розвитку / В.Ф. Беседін // Вісник Бердянського університету менеджменту і бізнесу. – 2016. – № 1. – C. 16–22.
18. Vollrath D. The dual economy in long-run development / D. Vollrath // Journal of Economic Growth. – 2009. – Т. 14. – Вип. 4: 287. – Режим доступу: https://dx.doi.org/10.1007%2Fs10887-009-9045-y. – Дата звернення: 03.07.2019.
19. Drechsel T. Commodity booms and busts in emerging economies [Електронний ресурс] / T. Drechsel, S. Tenreyro // Journal of International Economics. – 2018. – Вип. 112. – С. 200–218. – Режим доступу: https://www.nber.org/papers/w23716.pdf. – Дата звернення: 03.07.2019.
20. Pereira A. M. On the environmental, economic and budgetary impacts of fossil fuel prices: A dynamic general equilibrium analysis of the Portuguese case / A. M. Pereira, R. M. Pereira // Energy Economics. – 2014. – Вип. 42. – С. 248–261. – Режим доступу: http://economics.wm.edu/wp/cwm_wp110.pdf. – Дата звернення: 03.07.2019.
21. Solow R. M. A contribution to the theory of economic growth / R. M. Solow // The quarterly journal of economics. – 1956. – Т. 70. – Вип. 1. – С. 65-94. – Режим доступу: http://www.econ.nyu.edu/user/debraj/Courses/Readings/Solow.pdf. – Дата звернення: 03.07.2019.
22. Das S. Economic Growth and Development [Електронний ресурс] / S. Das et al. // Springer Texts in Business and Economics. – Режим доступу: https://www.springer.com/cda/content/document/cda_downloaddocument/9783319142647-c2.pdf. – Дата звернення: 03.07.2019.
23. Denison E. F. The Sources of Economic Growth in the United States and the Alternatives before Us / E. F. Denison. – New York: Committee for Economic Development, 1962. – 297 c.
24. Nwokoye E. S. Dialectics of the Neoclassical Growth Model: Implications for Economic Growth / E. S. Nwokoye, A. G. Metu // Journal of Economic Studies. – 2013. – Т. 10. – Вип. 1. – С. 95–103. – Режим доступу: https://www.researchgate.net/profile/Ebele_Nwokoye/publication/277018304_Dialectics_of_the_Neoclassical_Growth_Model_Implications_for_Economic_Growth/links/557f37a108aeea18b7796039/Dialectics-of-the-Neoclassical-Growth-Model-Implications-for-Economic-Growth.pdf. – Дата звернення: 03.07.2019.
25. Huggett M. The one-sector growth model with idiosyncratic shocks [Електронний ресурс] / M. Huggett // Federal Reserve Bank of Minneapolis. – 1995. – Режим доступу: https://www.minneapolisfed.org/research/DP/DP105.pdf. – Дата звернення: 03.07.2019.
26. Tramontana F. Complex endogenous dynamics in a one-sector growth model with differential savings [Електронний ресурс] / F. Tramontana, V. Avrutin // Rap. tecn., University of Pavia, Department of Economics and Management. – 2014. – Режим доступу: ftp://economia.unipv.it/DEM/DEMWP0078.pdf. – Дата звернення: 03.07.2019.
27. Matsuyama K. A One‐Sector Neoclassical Growth Model with Endogenous Retirement / Matsuyama // The Japanese Economic Review. – 2008. – Т. 59. – Вип. 2. – С. 139–155. – Режим доступу: http://faculty.wcas.northwestern.edu/~kmatsu/RETIRE-Final.pdf. – Дата звернення: 03.07.2019.
28. Čadil J. Human Capital, Economic Structure and Growth / Jan Čadil, Ludmila Petkovová, Dagmar Blatná // Procedia Economics and Finance. – 2014. – Т. 12. – С. 85–92. – Режим доступу: https://doi.org/10.1016/S2212-5671(14)00323-2. – Дата звернення: 03.07.2019.
29. Nelson R. Investment in Humans, Technological Diffusion, and Economic Growth / R. Nelson, E. Phelps // The American Economic Review. – 1966. – Т. 56. – С. 69–75.
30. Kuznets S. Economic growth and income inequality / Simon Kuznets // The American Economic Review. – 1955. – Т. 45. – Вип. 1. – С. 1-28. doi: 10.2307/1811581.
31. Bosi S. Indeterminacy in a cash-in-advance two-sector economy [Режим доступу] / S. Bosi, F, Magris, A. Venditti // Universites d'Aix-Marseille II et III. – 2003. – Режим доступу: https://www.researchgate.net/profile/Alain_Venditti/publication/228433716_Indeterminacy_in_a_Cash-in-advance_Two-sector_Economy/links/02bfe50d1c2f847565000000.pdf. – Дата звернення: 03.07.2019.
32. Иваненко Л. В. Сравнительный анализ некоторых подходов к моделированию влияния человеческого капитала на добавленную стоимость в экономике / Л. В. Иваненко // Стратегия и механизмы регулирования промышленного развития. – 2016. – № 8. – С. 123–137. – Режим доступу: http://dspace.nbuv.gov.ua/bitstream/handle/123456789/127425/11-Ivanenko.pdf?sequence=1. – Дата звернення: 03.07.2019.
33. Gabardo F. A. The incorporation of structural change into growth theory: A historical appraisal / F. A. Gabardo, J. B. Pereima, P. Einloft // EconomiA. – 2017. – Т. 18. – Вип. 3. – С. 392-410.
34. Fitz-enz J. The ROI of Human Capital: Measuring the Economic Value of Employee Performance / Jac Fitz-enz // AMACOM Div American Mgmt Assn. – 2009. – 312 с.
35. Хомич С. В. Моделювання впливу інтелектуального капіталу на економічний розвиток : дис. канд. ек. наук : 08.00.11 / Хомич Сергій Васильович – Київ, 2012. – 225 с.
36. Попело О. В. Інтелектуальний капітал: теоретичний аспект і сучасні тенденції розвитку в Україні / О. В. Попело // Економіка і регіон. – 2015. – № 2. – С. 66-78.

Y. Tadeyev, M. Shkrobot

INTELLECTUAL CAPITAL IN THE NEOCLASSICAL MODELS OF ECONOMIC GROWTH

Summary

The purpose of this study is to analyze exogenous and endogenous factors of economic growth in the neoclassical theory and to determine the current role of intellectual capital among them. For this purpose, the neoclassical models of economic growth are analyzed, the exogenous and endogenous factors of these models are distinguished, as well as the economic sector, which these models describe. It is established that the analyzed models of economic growth as exogenous factor predict mainly technical progress, and among endogenous allocate human capital, labor and knowledge capital. Some researchers predict that the economy works in only one manufacturing sector and produces one product. Other studies that are more specialized, distinguish two, and sometimes more, sectors. One-sectoral models of economic growth consider the economic system as a whole, that is, the economy produces a universal product that can be consumed or invested. In models of economic growth with two or more sectors, one sector almost always corresponds to the production sector of one-sectoral models, while the other sectors correspond to those factors which, according to the authors of the model, have the greatest influence on economic development. At the same time, human capital plays a leading role in separating the economy by sector. However, in a wider perspective, human capital is a part of intellectual capital. From the standpoint of the theory of economic growth, intellectual capital is considered in three manifestations: technological intellectual capital, which, based on the latest technologies, new technological projects, enables to increase the productivity of existing physical capital; human intellectual capital, which, based on new professional skills, best practices, computer knowledge, enables to increase the productivity of existing human capital; organizational intellectual capital, which, based on advertising, a new organization of production, cooperation with consumers of manufactured products, allows increasing the demand for products of existing production.
The proposed influence of intellectual capital on economic growth should be considered in the context of two sectors: traditional and innovative. Each of these sectors should be formed on the basis of the corresponding capital: traditional – industrial, innovative – intellectual.

Keywords: neoclassical theory; economic growth; neoclassical models of economic growth; one-sectoral models; multisectoral models; intellectual capital.

References

1. Inada, K. (1963), “On a Two-Sector Model of Economic Growth: Comments and a Generalization”, Review of Economic Studies, vol. 30, no. 2, pp. 119–127, available at: https://doi.org/10.2307/2295809 (Accessed 10 Nov 2020).
2. Barro, D. (2010), E`konomicheskij rost [Economic growth], BINOM, Laboratoriya znanij, Moskva, Russian Federation.
3. Barro, R. J. (1991), “Economic growth in a cross section of countries”, The quarterly journal of economics, vol. 106, no. 2, pp. 407–443, available at: https://www.nber.org/papers/w3120.pdf (Accessed 10 Nov 2020).
4. Investopedia (2018), “Exogenous Growth”, [Online], available at: https://www.investopedia.com/terms/e/exogenous-growth.asp (Accessed 10 Nov 2020).
5. Chirwa, T. G. and Odhiambo, N. M. (2018), “Exogenous and Endogenous Growth Models: a Critical Review”, Comparative Economic Research, vol. 21, no. 4, pp. 63–84.
6. Palmer, G. (2018), “A Biophysical Perspective of IPCC Integrated Energy Modelling”, Energies, [Online], vol. 11, no. 4: 839, available at: https://doi.org/10.3390/en11040839 (Accessed 10 Nov 2020).
7. Domar, E. (1946), “Capital Expansion, Rate of Growth and Employment”, Econometrica, vol. 14, no. 2, pp. 137–47.
8. Fisher, S. and Dornbush, R. and Shmalenzi, R. (1997), E`konomika [Economy], Delo, Moscow, Russian Federation.
9. Solow, R. M. et al. (1966), “Neoclassical growth with fixed factor proportions”, The Review of Economic Studies, vol. 33, no. 2, pp. 79-115.
10. Suzuki, T. (2018). “Corruption, interest rates and business cycles: comparison of emerging economies”, Economic Change and Restructuring, vol. 51, no. 4, pp. 303–316.
11. Kornіichuk, L.Y. and Tamarenko, N.O. (1996), Іstorіia ekonomіchnoi dumky [History of Economic Thought], Feniks, Kyiv, Ukraine.
12. Romer, P. (1990), “Endogenous Technological Change”, University of Chicago: Chicago, IL, USA, [Online], available at: https://www.nber.org/papers/w3210.pdf (Accessed 10 Nov 2020).
13. Buonanno, P. and Carraro, C. and Galeotti, M. (2003), “Endogenous induced technical change and the costs of Kyoto”, Resour. Energy Econ, vol. 25, pp. 11–34.
14. Wadho, W., and Ayaz, U. (2018), “Government size and economic growth in an endogenous growth model with rent-seeking”, Economics & Politics, vol. 30, no. 1, pp. 151–179.
15. Lewis, W. A. (1954), “Economic Development with Unlimited Supplies of Labour”, The Manchester School, pp. 400-449, available at: http://faculty.smu.edu/tosang/pdf/Lewis_1954.pdf (Accessed 10 Nov 2020).
16. Ngai, L. R. and Pissarides, C. A. (2007), “Structural change in a multisector model of growth”, American economic review, vol. 97, no. 1, pp. 429–443, available at: http://personal.lse.ac.uk/ngai/np.pdf (Accessed 10 Nov 2020).
17. Besedіn, V.F. (2016), “Methods and models of decomposition of economic development”, Vіsnyk Berdianskoho unіversytetu menedzhmentu і bіznesu, vol. 1, pp. 16-22.
18. Vollrath, D. (2009), “The dual economy in long-run development”, Journal of Economic Growth, vol. 14, no. 4: 287, available at: https://dx.doi.org/10.1007%2Fs10887-009-9045-y (Accessed 10 Nov 2020).
19. Drechsel, T. and Tenreyro, S. (2018), “Commodity booms and busts in emerging economies”, Journal of International Economics, [Online], vol. 112, pp. 200-218, available at: https://www.nber.org/papers/w23716.pdf (Accessed 10 Nov 2020).
20. Pereira, A. M. and Pereira, R. M. (2014), “On the environmental, economic and budgetary impacts of fossil fuel prices: A dynamic general equilibrium analysis of the Portuguese case”, Energy Economics, vol. 42, pp. 248-261, available at: http://economics.wm.edu/wp/cwm_wp110.pdf (Accessed 10 Nov 2020).
21. Solow, R. M. (1956), “A contribution to the theory of economic growth”, The quarterly journal of economics, vol. 70, no. 1, pp. 65-94, available at: http://www.econ.nyu.edu/user/debraj/Courses/Readings/Solow.pdf (Accessed 10 Nov 2020).
22. Das, S. et al. (2015), “Economic Growth and Development”, Springer Texts in Business and Economics, [Online], available at: https://www.springer.com/cda/content/document/cda_downloaddocument/9783319142647-c2.pdf (Accessed 10 Nov 2020).
23. Denison, E.F. (1962), “The Sources of Economic Growth in the United States and the Alternatives before Us”, Committee for Economic Development, New York, USA.
24. Nwokoye, E. S. and Metu, A. G. (2013), “Dialectics of the Neoclassical Growth Model: Implications for Economic Growth”, Journal of Economic Studies, vol. 10, no. 1, pp. 95–103, available at: https://www.researchgate.net/profile/Ebele_Nwokoye/publication/277018304_Dialectics_of_the_Neoclassical_Growth_Model_Implications_for_Economic_Growth/links/557f37a108aeea18b7796039/Dialectics-of-the-Neoclassical-Growth-Model-Implications-for-Economic-Growth.pdf (Accessed 10 Nov 2020).
25. Huggett, M. (1995), “The one-sector growth model with idiosyncratic shocks”, Federal Reserve Bank of Minneapolis, [Online], available at: https://www.minneapolisfed.org/research/DP/DP105.pdf (Accessed 10 Nov 2020).
26. Tramontana, F. and Avrutin, V. (2014), “Complex endogenous dynamics in a one-sector growth model with differential savings”, Rap. tecn., University of Pavia, Department of Economics and Management [Online], available at: ftp://economia.unipv.it/DEM/DEMWP0078.pdf (Accessed 10 Nov 2020).
27. Matsuyama, K. (2008), “A One-Sector Neoclassical Growth Model with Endogenous Retirement”, The Japanese Economic Review, vol. 59, no. 2, pp. 139–155, available at: http://faculty.wcas.northwestern.edu/~kmatsu/RETIRE-Final.pdf (Accessed 10 Nov 2020).
28. Čadil, J. and Petkovová, L. and Blatná, D. (2014), “Human Capital, Economic Structure and Growth”, Procedia Economics and Finance, vol. 12, pp. 85–92, available at: https://doi.org/10.1016/S2212-5671(14)00323-2 (Accessed 10 Nov 2020).
29. Nelson, R. and Phelps, E. (1966), “Investment in Humans, Technological Diffusion, and Economic Growth”, The American Economic Review, vol. 56, pp. 69–75.
30. Kuznets, S. (1955), “Economic growth and income inequality”, The American Economic Review, vol. 45, no. 1, pp. 1-28. doi: 10.2307/1811581.
31. Bosi, S. and Magris, F. and Venditti, A. (2003), “Indeterminacy in a cash-in-advance two-sector economy”, Universites d'Aix-Marseille II et III, [Online], available at: https://www.researchgate.net/profile/Alain_Venditti/publication/228433716_Indeterminacy_in_a_Cash-in-advance_Two-sector_Economy/links/02bfe50d1c2f847565000000.pdf (Accessed 10 Nov 2020).
32. Ivanenko, L.V. (2016), “Comparative analysis of some approaches to modeling the impact of human capital on value added in the economy”, Strategiya i mexanizmy` regulirovaniya promy`shlennogo razvitiya, vol. 8, pp. 123-137, available at: http://dspace.nbuv.gov.ua/bitstream/handle/123456789/127425/11-Ivanenko.pdf?sequence=1 (Accessed 10 Nov 2020).
33. Gabardo, F. A. and, Pereima, J. B. and Einloft, P. (2017), “The incorporation of structural change into growth theory: A historical appraisal”, EconomiA, vol. 18, no. 3, pp. 392-410.
34. Fitz-enz, J. (2009), “The ROI of Human Capital: Measuring the Economic Value of Employee Performance”, AMACOM Div American Mgmt Assn, NY, USA.
35. Xomich, S.V. (2012), “Modeling the Impact of Intellectual Capital on Economic Development”, Mathematical methods, models and information technology in the economy, Kyiv, Ukraine.
36. Popelo, O. V. (2015), “Intellectual Capital: Theoretical Aspect and Contemporary Development Trends in Ukraine”, Ekonomіka і regіon, vol. 2, pp. 66–78.

№ 11 2020

Дата публікації: 2020-11-27

Кількість переглядів: 7650

Відомості про авторів

Ю. П. Тадеєв

к. е. н., доцент, доцент кафедри математичних моделей економічних систем, Національний технічний університет України «Київський політехнічний інститут імені Ігоря Сікорського»

Y. Tadeyev

PhD in Economics, Associate Professor, Senior Lecturer at Department of Mathematical Models of Economical Systems, National Technical University of Ukraine “Igor Sikorsky Kyiv Polytechnic Institute”

ORCID:

0000-0002-1148-4798


М. В. Шкробот

к. е. н., доцент, доцент кафедри менеджменту, Національний технічний університет України «Київський політехнічний інститут імені Ігоря Сікорського»

M. Shkrobot

PhD in Economics, Associate Professor, Senior Lecturer at Department of Management, National Technical University of Ukraine “Igor Sikorsky Kyiv Polytechnic Institute”

Як цитувати статтю

Тадеєв Ю. П., Шкробот М. В. Інтелектуальний капітал в неокласичній теорії моделей економічного зростання. Ефективна економіка. 2020. № 11. – URL: http://www.economy.nayka.com.ua/?op=1&z=8387 (дата звернення: 29.03.2024). DOI: 10.32702/2307-2105-2020.11.104

Tadeyev, Y. and Shkrobot, M. (2020), “Intellectual capital in the neoclassical models of economic growth”, Efektyvna ekonomika, [Online], vol. 11, available at: http://www.economy.nayka.com.ua/?op=1&z=8387 (Accessed 29 Mar 2024). DOI: 10.32702/2307-2105-2020.11.104

Creative Commons License

Стаття розповсюджується за ліцензією
Creative Commons Attribution 4.0 Міжнародна.